Voorbeeldig perspectief Om te beginnen is er de hoogst aangename toon van het geschrevene. Een toon die maakt dat men, al lezende, de geïnterviewde perfect uitgetekend voor zijn geestesoog ziet verschijnen. En niet alleen dat. Want Nelissen is er bij de schriftelijke verwerking van de neerslag van deze diep-peilende gesprekken meesterlijk in geslaagd bij de overzetting van spreek- naar schrijftaal (en dat is op zich al een enorme ‘tour de force’) Haitinks manier van formuleren zodanig intact te laten dat men zich bijna ‘in natura’ bij de gedachtewisselingen aanwezig waant: men hoort Haitink als het ware praten. Dit incluis alle voor hem zo kenmerkende behoedzaamheid, gereserveerdheid en aarzelingen, maar zonder dat de spanningsboog van het betoog er ook maar een seconde aan moet geloven. Voorwaar, geen geringe prestatie. Met andere woorden, anders dan wie dan ook voor hem, verstaat Nelissen de kunst de dirigent optimaal dicht bij de lezer te brengen, als gevolg waarvan deze het boek vanaf het moment dat hij of zij het openslaat met de beste wil van de wereld niet meer kan wegleggen. Zonder dat het geheel de pretentie van een biografie heeft - want die kan het beste worden vervaardigd nadat de te beschrijven persoon het tijdelijke met het eeuwige heeft verwisseld (in elk ander geval leidt dit onherroepelijk tot problemen, zoals zeer onlangs het verschijnen van de Reinbert de Leeuw-biografie van Thea Derks weer eens heeft bewezen) - is door deze reeks interviews een completer beeld van Haitinks artistieke doen en laten ontstaan dan ooit te voren, waarbij de zaak nota bene is geactualiseerd tot deze herfst en het concert van zes september. Daarbij is de inhoud zodanig gestructureerd dat de wezenlijke aspecten van Haitinks ontwikkeling vanaf het aarzelende begin tot en met de laatste belangrijke wapenfeiten chronologisch de revue passeren. Natuurlijk is niet alles voor wie deze dirigent de afgelopen decennia heeft gevolgd nieuw, maar het is wel de eerste maal dat de diverse stadia van Haitinks fascinerende loopbaan zo consistent en voorbeeldig in perspectief zijn geplaatst. Integriteit en ‘Werktreue’ Een ieder die wel eens een interview met hem heeft gehad, weet dat Haitink al het andere is dan een gulle en gemakkelijke prater. “Als je wilt weten hoe ik over muziek denk, kom maar naar mijn concerten” is een regelmatig geciteerde en terecht ook in Nelissens voorwoord aangehaalde uitspraak. Maar wie goed leest, zowel over en door de regels heen, zal bemerken dat dankzij de uitstekende sfeer die de auteur tijdens de gesprekken – die grotendeels telefonisch hun beslag vonden, maar soms ook in het huis van de Haitinks vlak bij Luzern – heeft weten te creëren, de maestro zich wat zijn muzikale ideeën betreft, meer blootgeeft dan tot dusverre het geval was. Dit niet in de laatste plaats ook in muzikaal-pedagogisch opzicht, zoals bij voorbeeld in het hoofdstuk “het stokje doorgeven: de dirigentencursussen.” Wat daarin, net zoals in de video-opnames van die – in Luzern gehouden - cursussen zelf, zo indringend naar voren komt, is Haitinks totale warsheid ten aanzien van onverschillig welke poespas, zijn enorme menselijkheid, om niet te zeggen kwetsbaarheid, met daaruit voortkomend: een ongeveinsd hoge graad aan integriteit.

3